SOWA OPAC : Katalog centralny Biblioteki Publicznejw Dzielnicy Wawer

239234

Książka

W koszyku

oceń

Latarnik / Henryk Sienkiewicz. - Kraków : Zielona Sowa, [1997 ?]. - 16 stron ; 21 cm.

Autor

Sienkiewicz Henryk (1846-1916) Autor

Forma i typ

Książki

Odbiorca

Dorośli

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Latarnia morska Emigracja

Gatunek

Opowiadania i nowele

Akcja toczy się w latach 70. XIX wieku w Aspinwall i na samotnej wysepce leżącej niedaleko Panamy. We fragmentach, w których pisarz zastosował retrospekcję, opowiedziano wydarzenia rozgrywające się od 1830, czyli od powstania listopadowego, w którym Skawiński brał udział. Bohaterem noweli jest Polak – Skawiński, który przybywa do Aspinwall, aby tu objąć posadę latarnika. Jest zmęczony życiem, które obfitowało w przygody, niestety zwykle kończące się dla Skawińskiego katastrofą. Wziąwszy udział w powstaniu, musiał opuścić kraj, tułał się po całym świecie, wiele razy ryzykując życie. W końcu zaczął szukać miejsca, w którym na dobre mógłby się osiedlić. Wybrał Aspinwall i latarnię morską, gdzie rozpoczął ciche, spokojne życie. Wiele rozmyślał i wspominał, nie zaniedbując nigdy swoich obowiązków. Podziwiał tropikalną przyrodę, zaprzyjaźnił się z odwiedzającymi jego latarnię mewami. Pewnego dnia oprócz zapasów żywności Skawiński otrzymał paczkę z książkami. Znalazł wśród nich Pana Tadeusza Mickiewicza. Podczas lektury zapomniał o tym, gdzie jest. Poczuł się znowu jak w swojej ojczyźnie, za którą tak bardzo tęsknił. W końcu zapadł w mocny sen o Polsce. Następnego ranka otrzymał wiadomość, że przez jego zaniedbanie rozbiła się łódź. Dopiero wtedy uświadomił sobie, że nie zapalił latarni. Został zwolniony z posady i musiał wyruszyć na nowe tułacze szlaki. Tym razem miał jednak przy sobie cząstkę swojej ojczyzny – Pana Tadeusza.

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Wyp. 47 (Powojowa)

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. 821-3 pol. (2 egz.)

Recenzje:

„Latarnik” autorstwa Henryka Sienkiewicza to nowela powstała w 1881 roku. Inspiracją do jej napisania była historia zawarta w jednej z korespondencji z Ameryki Juliana Horaina, w której autor opisał losy Polaka Sielawy, który zaczytawszy się w powieści Zygmunta Kaczkowskiego „Murdelio”, zapomniał zapalić latarnię i przez to stracił posadę.
Sienkiewicz wzorując się na prototypie, stworzył postać Skawińskiego – zaprawionego w walce, (...) umęczonego przez życie samotnego człowieka. Kiedy go poznajemy, jest już w podeszłym wieku; szuka swojego miejsca, gdzie w końcu będzie mógł odpocząć. Przebywając w Aspinwall niedaleko Panamy, Skawiński aplikuje na stanowisko latarnika na małej wysepce, które po wypadku poprzednika jeszcze nie zostało obsadzone. Z racji znacznego braku w latach siedemdziesiątych XIX wieku kandydatów na tę posadę, bohater noweli po krótkiej rozmowie z konsulem Stanów Zjednoczonych otrzymuje pracę latarnika i nareszcie odnajduje upragniony spokój. Mieszkając na wysepce, nie mając praktycznie kontaktu ze światem zewnętrznym, Skawiński oddaje się kontemplacji otaczającej go przyrody, a także wspomina dawne dzieje, dzięki czemu możemy poznać jego losy od około 1830 roku. Z czasem powiew nowości i ustabilizowania w życiu latarnika gaśnie, a zastępuje je monotonia, która zostaje przerwana w momencie dostarczenia paczki z lekturą „Pana Tadeusza”. Dogłębnie poruszony bohater przenosi się wraz z tekstem Inwokacji do swojej ojczyzny, do Polski; wyrywa się z letargu. Przez gwałtowny napływ wspomnień zaniedbuje on swe obowiązki, co skutkuje wypadkiem, zwolnieniem z wymarzonej posady i dalszym tułactwem.
Zdecydowanie postać Skawińskiego możemy nazwać postacią tragiczną – los nie pozwolił mu pozostać w ukochanej Polsce, ale też zapuścić korzeni w innym miejscu; był skazany na nieustanne tułactwo. Jednak nie poddawał się, szukał innej drogi, walczył. Posada latarnika wydawała się być idealnym rozwiązaniem, wysepka dawała mu poczucie pozornego spoczynku i bezpieczeństwa, ale samotność oraz odosobnienie zaczęły zacierać pragnienie powrotu do ojczyzny. Dopiero utwór Adama Mickiewicza obudził uśpione w bohaterze uczucia. Sienkiewicz bardzo dobitnie przedstawił w tej sytuacji rolę literatury w życiu człowieka, zwłaszcza tej rodzimej, postawę patriotyzmu oraz tożsamości narodowej.
Zdecydowanie mogę polecić tę książkę każdemu, kto zapomniał kim jest i szuka prawdziwych postaw oddania swemu narodowi. Jest to wspaniała nowela, skłaniająca do refleksji, wzmacniająca jestestwo czytelnika. Powinna być obowiązkową pozycją do przeczytania przez każdego Polaka.